Allooi

[Basler Biker]

Niets te maken met Allo? of Hallo? en ook niet met "elleuh?"
... noch met de welbekende TV-serie over de "résistence" in Frankrijk

... maar wel alles met het Engelse "alloy", dus een samenstelling van verschillende metalen.

Meer bekend klinkt u misschien het woord "legering" in de oren, met het accent op de 2de lettergreep.
(met het accent op de eerste lettergreep is het plots iets héél anders)

Allooi komt voor in het gezegde, de uitdrukking dus : "van een heel ander allooi zijn (over iets of iemand)"
Het betekent dat hij/zij of het in een heel andere categorie hoort.

• je hebt Koen Crucke, als opera zanger - maar Caruso en Boccelli, en natuurlijk ook de grote drie Luciano Pavarotti, Placido Domingo en José Carreras, die zijn van een heel ander allooi.
  Die horen niet in het rijtje van Crucke, zelfs niet van José van Dam, al was die wel echt goed en bekend ook.

---

Er zijn inderdaad specifieke termen voor niet-metalen mengsels of composieten, vergelijkbaar met "legeringen" (alloys) bij metalen. Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Glas + Lood (of andere metalen) = Kristal (Crystal Glass)

• Kristalglas bevat vaak loodoxide (PbO) voor extra glans en brekingsindex. Zonder metaal is het gewoon glas.
• Variaties:
  • Bohemiaans kristal (met barium in plaats van lood).
  • Strass (imitatie-edelstenen van glas + metaaloxiden).

2. Keramiek + Metaal = Cermet (Ceramic-Metal Composite)

• Cermet is een combinatie van keramiek en metaal, gebruikt in snijgereedschap en ruimtevaart.

3. Rubber + Versterkingsmaterialen = Composiet (Composite)

• Vulkanisatie: Rubber + zwavel (voor elasticiteit).
• Versterkt rubber: Met textiel of metaalvezels.

4. Kunststof + Additieven = Polymer Blend / Composiet

• ABS (Acrylonitrile Butadiene Styrene) = mengsel van polymeren.
• Fiberglas = kunststof + glasvezels.

5. Beton + Staal = Gewapend Beton (Reinforced Concrete)

• Gewapend beton bevat staalvezels of wapening voor sterkte.

6. Hout + Kunststof = WPC (Wood-Plastic Composite)

• Hout-kunststofcomposiet (gebruikt in terrassen).

7. Papier + Kunststof = Laminaat

• Gelamineerd papier (bv. koffiebekers).

8. Zand + Klei + Organisch Materiaal = Leem (Adobe / Loam)

• Leem is een natuurlijk bouwmateriaal.

9. Water + Colloïden = Gel

• Hydrogel (water + polymeer, bv. in luiers).

10. Lucht + Vaste Deeltjes = Aerosol (Mist, Schuim, Schuimrubber)

• Schuim (gas + vloeistof, bv. isolatieschuim).

Bonus: Eetbare "Legeringen"

• Chocolademengsels (bv. couverture = cacao + cacaoboter + suiker).
• Amalgaam (kwik + metaal, maar dat is wel een metaallegering).

In de categorie etenswaren vind je bv. de volgende: veel voedingsmiddelen bestaan uit slechts twee hoofdcomponenten en hebben een eigen naam gekregen. Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Marsepein (Amandel + Suiker)

• Een kneedbaar mengsel van gemalen amandelen en suiker, vaak gebruikt in banket.

2. Fondant (Suiker + Water)

• Een gladde suikerpasta voor het bedekken van taarten (basisversie: suiker + water, soms met glucose).

3. Dulce de Leche (Melk + Suiker)

• Een gekarameliseerde melkjam uit Latijns-Amerika, gemaakt door melk en suiker langzaam te koken.

4. Praliné (Geroosterde noten + Suiker)

• Gemalen geroosterde noten (meestal hazelnoten of amandelen) vermengd met gekarameliseerde suiker, de basis voor veel chocoladepasta's.

5. Condensmelk (Melk + Suiker)

• Melk waaruit water is verwijderd en waaraan suiker is toegevoegd voor een dikke, zoete variant.

6. Peanut Butter (Pinda’s + Zout/Olie)

• Technisch gezien vaak alleen gemalen pinda’s met een beetje zout of olie, maar telt als een "nieuwe" substantie.

7. Caramel (Suiker + Room/Boter)

• Gekarameliseerde suiker gecombineerd met vet (room of boter) voor een zachte, kleverige textuur.

8. Marshmallow (Suiker + Eiwit of Gelatine)

• Klassiek gemaakt van suikersiroop opgeklopt met eiwit of gelatine voor een luchtige structuur.

9. Horchata (Spaanse variant) (Tijgernoten + Water)

• Een zoete melkachtige drank gemaakt van gemalen tijgernoten (chufa) en water (soms met suiker).

10. Gomasio (Japanse Sesamzout) (Sesamzaad + Zout)

• Een Japans kruidenmengsel van geroosterd sesamzaad en zout.

Bonus: "Twee-ingrediënten-uitvindingen" met een eigen naam

• Mochi (Rijstmeel + Water) – Gestoomde kleefrijstcake.
• Tahini (Sesamzaad + Olie) – Sesampasta.
• Pesto (basismix) (Basilicum + Olijfolie) – Voor de klassieke Genovese pesto voeg je nog kaas en pijnboompitten toe, maar de essentie is olie + kruiden.

Grappig geval: "Koffiemelk" (geen nieuwe naam, maar wel een vaste combinatie)

• Eigenlijk gewoon gecondenseerde melk in koffie, maar in sommige landen heet het "gezoete gecondenseerde melk" en wordt het als apart product gezien.

nvdr: de bekendste "Koffiemelk" is bv. van NUTROMA - kleine flesjes, lichtbruine dikke melk, niet gezoet, vaak ook als piepkleine hoeveelheid bij een koffie in een drankgelegenheid (wie echt "koffie met melk" wil gaat meestal klaagen aan de toog voor nog enkele extra erbij).

Voor een "koffie verkeerd" volstaat het echter niet - dan vraag je beter een kannetje, of je bestelt'm als "lait russe" ... (dat is de naam die dateert van vóór de Italiaanse baristo-hype toen plots alles met "latte..." moest beginnen.)